Nền văn minh Etrusca là một nền văn minh cổ đại của
Ý từng tồn tại ở khu vực mà ngày nay tương ứng với vùng
Toscana, phía nam
sông Arno, phía tây
Umbria, phía bắc
Lazio[1], thung lũng
sông Po mà ngày nay là vùng
Emilia-Romagna, phía đông nam
Lombardia và miền nam
Veneto, và ở một số vùng thuộc
Campania.Nền văn hóa được coi là của người Etrusca đã phát triển ở Ý vào khoảng năm 900 TCN, xấp xỉ cùng thời với nền
văn hóa Villanova của
thời kỳ đồ sắt và được xem như là giai đoạn đầu tiên của nền văn minh Etrusca,
[2][3][4][5][6] nó có nguồn gốc từ nền
văn hóa Villanova nguyên thủy thuộc
thời đại đồ đồng.
[7] Nền văn minh Etrusca đã tồn tại cho tới khi nó bị đồng hóa vào
xã hội La Mã, điều này bắt đầu từ giai đoạn cuối thế kỷ thứ 4 TCN bằng các cuộc
chiến tranh La Mã–Etrusca,
[8] tiếp nối sau đó là bằng việc cấp
quyền công dân La Mã từ năm 90 TCN và kết thúc bằng việc
đế quốc La Mã được thiết lập vào năm 27 TCN.
[9] Trong giai đoạn cuối của thời kỳ Villanova (vào khoảng năm 750 TCN), văn hóa Etrusca đã chịu ảnh hưởng của nền văn hóa
Hy Lạp cổ đại khi người Hy Lạp bắt đầu
thành lập các thuộc địa ở
miền Nam Ý trong thời kỳ Cổ xưa (
thời kỳ Đông Phương Hóa) và trong
thời kỳ Cổ điển sau này. Vào giai đoạn đỉnh cao của nó, trong thời kỳ thành
Rome được xây dựng nên và thời kỳ
vương quốc La Mã, nền văn minh Etrusca đã phát triển rực rỡ ở ba liên minh các thành bang: ở
Etruria (Toscana, Latium và Umbria), ở
thung lũng sông Po cùng miền đông của dãy
Anpơ và ở
Campania.
[10][11] Liên minh nằm ở miền Bắc Ý được đề cập tới trong tác phẩm của
Livius.
[12][13][14] Sự suy yếu đã diễn ra một cách dần dần nhưng từ năm 500 TCN trở đi thì vận mệnh chính trị của Ý đã tuột khỏi bàn tay của người Etrusca cùng với sự trỗi dậy của
cộng hòa La Mã.
[15]Những bản khắc cổ xưa nhất của người Etrusca có niên đại là vào khoảng năm 700 TCN
[8] và được chứng thực ở
miền nam Etruria,
[16] và mặc dù người Etrusca đã phát triển một hệ thống chữ viết riêng được vay mượn từ
bảng chữ cái Euboea của người Hy Lạp, chúng ta mới chỉ hiểu được một phần nào đó của
tiếng Etrusca, điều này khiến cho những hiểu biết ngày nay về xã hội và văn hóa của họ phụ thuộc chủ yếu vào các nguồn sau này và thường mang tính chê bai của người La Mã và Hy Lạp. Nền
chính trị của họ dựa trên các thành phố nhỏ và có lẽ là đơn vị gia đình. Vào thời kỳ hoàng kim của mình, tầng lớp thượng lưu người Etrusca đã giàu lên nhanh chóng thông qua việc giao thương với
người Celt ở phía Bắc và với người Hy Lạp ở miền nam, những ngôi mộ gia đình của họ được lấp đầy bằng những món đồ nhập khẩu xa xỉ. Nền văn hóa
Hy Lạp Cổ xưa đã có ảnh hưởng to lớn đến nghệ thuật và kiến trúc của họ, đồng thời các câu chuyện
thần thoại Hy Lạp cũng rõ ràng là rất quen thuộc với họ.